Vrijdag 6 september 2019 verzamelden 11 personen zich op de parkeerplaats Het Woud te Bergen.
Vandaar nam boswachter Luc Knijnsberg, werkzaam voor het PWN, hen mee voor een
rondwandeling door het Winnumer Duin. Een terrein in beheer bij PWN, Staatsbosbeheer,
Hoogheemraadschap Noord-Holland en Natuurmonumenten.
Dit Natura 2000 gebied heeft een grootte van 5600 hectare en breidt zich nog steeds uit door de
aankoop van oude bollenvelden en bouwland langs de binnenduinrand. Het bestaat voornamelijk
uit open grijsduin en vormt zo een zeer zeldzaam landschap. In dit Noord-Hollands duinreservaat
komen zo’n 1300 soorten nachtvlinders voor.
De duinen tussen Egmond en Bergen bevinden zich in de overgang van de kalkrijke bodem in het
zuiden naar het noordelijke kalkarme district en bestaan voor 1/5 deel uit kalkarme- en voor 4/5
deel uit een kalkrijke bodem. Van oudsher is dit gebied eigendom van de Amsterdamse elite familie
Six en werd gebruikt als jachtgebied. Met in het terrein ook een eendenkooi, 330 duineilandjes en
later werden hier 125 recreatiewoningen gebouwd voor werknemers van de Verkade-fabrieken en
Bruynzeel.
Met de westenwind wordt sinds eeuwen vanuit Engeland stikstof aangevoerd met als gevolg veel
struweel en groei van bomen. Als de bodem uitloogt ontstaat een saai heideveld met
schapenzuring. Door het creëren van stuifkuilen en het verwijderen van opslag begint het
overpoederen en ontstaan er stuifduinen.
De begrazing in deze open duinen gebeurt door Exmoor-pony’s. Er lopen diverse kleine kuddes
gevormd door zes tot achtentwintig dieren. Schotse Hooglanders begrazen de meer bosachtige
delen van het terrein. Met de hulp van vrijwilligers worden exoten als Cotoneaster, Japanse
duizendknoop, Amerikaanse vogelkers en Rimpelroos verwijderd, alsmede hoge Eiken. De Eiken
worden bij de grond afgezaagd en op heuphoogte gehouden om de zon en de kruiden een kans te
geven zich te vestigen.
Na wat aarzelingen onzerzijds, want ja, we stappen niet graag op planten, verzekerde Luc ons dat
dat voor een keer geen kwaad kon. Wat een voorrecht om dit unieke gebied, dat niet vrij
toegankelijk is, te mogen betreden!
We beklimmen het hoge Klampduin. Wat beloond wordt met een indrukwekkend uitzicht. Jammer
dat de horizon vervuild is geraakt door hoge bouwsels in zowel Egmond aan Zee als Bergen aan
Zee, met daartussen het windmolenpark in zee. Er ligt hierboven nog een grenssteen, ter
herinnering dat hier in het verre verleden menige twist beslecht is tussen Egmond en Bergen.
In dit droge schraal begroeide terrein bedekt met duinroosjes en dauwbramen zien we veelvuldig de
prachtige Blauwvleugelsprinkhaan. Een opvallende plantensoort is het Muizenoortje met lange
wortels en behaarde blaadjes. Er groeit nog veel meer: het Echte en het Gladde walstro, Tijmsoorten,
Duinviooltje, Wilde asperge, Wilde agrimonie, Leeuwentand, Bezemkruiskruid, Vleugeltjesbloem,
Kleine bevernel en Muurpeper. Hier en daar wat Schapen-en Buntgras. Wat Eikevarentjes tussen het
Rendiermos.
